Omgevingswet veelgestelde vragen

U merkt misschien in eerste instantie niets van de Omgevingswet. Maar als u iets wilt verbouwen aan uw huis of tuin en u vraagt een vergunning aan, dan gaat dat anders dan voorheen.

De Omgevingswet zorgt er voor dat u kunt meepraten over initiatieven bij u in de buurt. Dat kan nu ook al, maar de Omgevingswet stimuleert dat u actiever wordt benaderd om mee te denken.

Een belangrijke verbetering van de nieuwe wet is dat de fysieke leefomgeving meer in samenhang wordt gezien en benaderd. Dat betekent dat bij het invullen van plannen ook thema’s als energietransitie, duurzaamheid, sociale en maatschappelijke uitdagingen worden betrokken. De bedoeling is dat hiermee de kwaliteit van de leefomgeving verbetert en dat er niet alleen snellere, maar ook betere besluiten worden genomen over de invulling van de buitenruimte. Daar hebben alle inwoners en ondernemers profijt van.

De Vergunningcheck, het aanvraag menu en het omgevingsplan, ook wel Regels op de Kaart genoemd, vindt u op 1 plek, het Omgevingsloket. In dat loket kunt u controleren of u een vergunning nodig heeft of een melding moet doen. U kunt daar ook meteen de vergunning aanvragen of de melding doen.

Het Omgevingsloket bestaat uit verschillende onderdelen:

Vergunningcheck:
In het Omgevingsloket vindt u een Vergunningcheck. Het is mogelijk om hiermee te controleren of u een vergunning nodig heeft om uw plannen uit te voeren. Deze checker is zeer uitgebreid en is daarmee vooral bruikbaar voor bewoners en bedrijven die veelvuldig aanvragen doen.

Blijkt dat u een vergunning nodig heeft? U kunt dan gelijk de aanvraag indienen.

Aanvragen:
Hier stelt u digitaal een aanvraag of melding op en voegt eventuele informatie als tekeningen toe. U logt in met uw DigiD of eHerkenning. Hoe meer vragen u invult, hoe kleiner de kans dat uw project vertraging oploopt. Let op: het aanvragen van een vergunning kost geld.

Regels op de kaart:
Hier ziet u welke regels er gelden per gebied of locatie. Vul uw adres in of zoek op de kaart.

Maatregelen op maat:
Hier vindt u informatie over welke maatregelen u moet treffen om te zorgen dat u aan de regels voldoet.

Mijn Omgevingsloket:
Hier vindt u een overzicht van uw aanvragen, vooroverleg,  meldingen en informatieplichten.

De te adviseren volgorde is:

• Doe de Vergunningcheck
• Dien het Vooroverleg in

Binnen de Vergunningcheck moet u een aantal stappen doorlopen. Daarbij kiest u eerst de juiste locatie. Dit kan een adres zijn, maar u kan bijvoorbeeld ook zelf de locatie op een kaart tekenen.

Vervolgens geeft u aan welke werkzaamheden u op de locatie wilt uitvoeren. Op basis daarvan moet u een aantal vragen beantwoorden. 

Uit de Vergunningcheck komen één of meerdere activiteiten. Per activiteit leest u wat u moet doen. Zo kan een activiteit:

• Vergunningsplichtig
• Meldingsplichtig
• Informatieplichtig
• Vergunningsvrij zijn.

Wanneer u direct doorgaat met de aanvraag, worden de gegevens die u in de Vergunningcheck heeft ingevoerd, zoveel mogelijk meegenomen in het aanvraagproces. Handig toch?

U kunt vragen overslaan wanneer u hier het antwoord niet op weet en dit vervolgens op een ander moment uitzoeken. Zodra u het antwoord heeft gevonden, doet u de Vergunningcheck opnieuw. Zo weet u zeker dat de uitkomst ervan zo goed mogelijk klopt.

Wanneer u een vraag niet kunt beantwoorden, omdat er een antwoordoptie ontbreekt die uw situatie beschrijft, kunt u contact opnemen met de overheidsorganisatie die de vragen heeft gemaakt. Deze staat altijd tussen de haakjes aan het eind van de vraag. Op basis van uw feedback kunnen zij hun vragen verbeteren.

• Doe de Vergunningcheck
• Dien een vooroverleg in

Ja, kijk hiervoor op het initiatievenloket.

De Omgevingswet is er om ervoor te zorgen dat uw omgeving veilig, schoon, mooi en gezond blijft. Daarom mag u niet zomaar iets veranderen aan uw omgeving. In sommige gevallen moet u eerst toestemming vragen aan bijvoorbeeld uw gemeente of waterschap, of moet u informatie geven over wat u gaat doen en wanneer. De gemeente of het waterschap vertelt u dan of u de werkzaamheden mag uitvoeren.

Vragen of opmerkingen over het Omgevingsloket zelf of de werking daarvan, kunt u stellen aan het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO) via het vragenformulier.

Via het storingenformulier van het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO) kunt u problemen melden over het Omgevingsloket.

Met het onderdeel Regels op de kaart van het Omgevingsloket kunt u regels en informatie over de leefomgeving bekijken. De regels van alle overheden staan bij elkaar. De overheden zijn gemeenten, provincies, het Rijk en de waterschappen.

Regels op de kaart vervangt ruimtelijkeplannen.nl. Regels op de kaart is een onderdeel van het Omgevingsloket en is ontwikkeld ter ondersteuning van de Omgevingswet. Met de Omgevingswet worden de wetten voor de leefomgeving samengevoegd en gemoderniseerd. Daaronder valt ook de oude Wet ruimtelijke ordening. In Regels op de kaart vindt u omgevingsplannen, omgevingsvisies en algemene regels die zijn gemaakt door gemeenten, provincies en het Rijk.

De beslistermijn voor de vergunningaanvraag is afhankelijk van de wettelijk vereiste vergunningsprocedure. Er kan namelijk sprake zijn van een reguliere of uitgebreide procedure.

Voor de reguliere procedure is de beslistermijn normaliter maximaal 8 weken, tenzij instemming van het adviesorgaan is vereist, dan is de beslistermijn 12 weken. Het bevoegd gezag kan indien nodig in beide gevallen de beslistermijn eenmalig met 6 weken verlengen.

Indien voor uw bouwplan een uitgebreide procedure van toepassing is, is de beslistermijn 6 maanden met eventuele verlenging van 6 weken.

Voor een bouwmelding geldt dat binnen 4 weken moet worden gecontroleerd of uw melding compleet is.

Op 1 januari treedt naast de Omgevingswet ook de Wet kwaliteitsborging (Wkb) in werking. Bij de Wkb verplaatst de toetsing aan de bouwtechnische eisen van een bouwwerk van de gemeente naar een onafhankelijke partij, de zogenoemde kwaliteitsborger. Dit geldt niet direct voor alle bouwwerken, maar gaat in fases.

Voor verbouw van bouwwerken onder gevolgklasse 1 blijft de (technische)bouwactiviteit bij de gemeente van toepassing. Dit is in ieder geval tot 1 juli 2024.

Gevolgklasse 1 is de laagste risicoklasse. Hieronder vallen bijvoorbeeld grondgebonden eengezinswoningen en kleinere bedrijfspanden. De Wkb gaat op 1 januari 2024 in voor nieuwe bouwwerken onder gevolgklasse 1.

Een uitgebreide lijst van wat onder gevolgklasse 1 valt, vindt u op de overheid.nl. Voor een plan dat onder de Wkb valt, hoeft u geen omgevingsvergunning voor een (technische) bouwactiviteit in te dienen, maar wel een melding bouwactiviteit.

• Op de grond gebouwde woningen. Denk aan vrijstaande woningen, twee-onder-een-kapwoningen, rijtjeswoningen. Ook nevengebruiksfuncties van dergelijke woningen vallen dan onder gevolgklasse 1. Denk aan garages of kantoor aan huis. Woningen die niet op de grond zijn gebouwd of woningen in een woongebouw vallen niet onder gevolgklasse 1. Bijvoorbeeld een woongebouw met appartementen. Of een woning op een kantoorgebouw of winkelpand. Zorgwoningen en woningen voor kamergewijze verhuur (zoals studentenhuizen) vallen ook niet onder gevolgklasse 1.
• Woonboten en andere drijvende woningen. Ook nevengebruiksfuncties daarvan vallen dan onder gevolgklasse 1 (zoals kantoor aan huis).
• Op de grond gebouwde vakantiehuisjes en andere vakantieverblijven. Staan ze niet op de grond of liggen ze in een logiesgebouw (denk aan gebouw met vakantieappartementen of hotelkamers), dan vallen ze niet onder gevolgklasse 1.
• Bouwwerken van maximaal 2 bouwlagen met een industriefunctie. Bijvoorbeeld opslaghallen, veestallen, productiehallen, magazijnen, kassen of werkplaatsen. Ook nevengebruiksfuncties van dergelijke gebouwen vallen dan onder gevolgklasse 1. Denk aan een kantoor of een kantine bij een opslaghal. Kantoorgebouwen en winkelpanden vallen niet onder gevolgklasse 1.
• Bouwwerken van maximaal 2 bouwlagen met een industriefunctie die een nevengebruiksfunctie van een andere gebruiksfunctie zijn. Denk bijvoorbeeld aan het bouwen van een magazijn bij een winkel (winkelfunctie). Zo'n magazijn valt onder gevolgklasse 1, ook al valt de winkel zelf niet onder gevolgklasse 1.
• Bovengrondse infrastructurele werken voor langzaam verkeer tot maximaal 20 meter overspanning. Denk aan kleine bruggen voor fietsers, voetgangers, rolstoelgangers of bromfietsen. De bruggen mogen niet over een rijks- of provinciale weg liggen.
• Andere bovengrondse bouwwerken die geen gebouw zijn, tot maximaal 20 meter hoog. Denk aan kleine zendmasten, antennes, keermuren, walmuren, kademuren, gemalen of kleine windmolens. Waterkerende constructies (zoals stuwen en sluizen) vallen niet onder gevolgklasse 1.

Soms valt een bouwactiviteit die aan de beschrijving hierboven voldoet niet onder gevolgklasse 1. Dat is het geval wanneer:

• het een (voorbeschermd) monument betreft;
• er een gebruiksmelding nodig is voor het brandveilig gebruik van het bouwwerk;
• een gelijkwaardige maatregel voor brand- of constructieve veiligheid wordt toegepast;

het een vergunningplichtige milieubelastende activiteit betreft.

Ja, de legesverordening wijzigt door de Omgevingswet. De kosten voor bouwen zijn veranderd door de knip tussen de technische bouwactiviteit en de omgevingsplanactiviteit. Voor elke activiteit worden kosten berekend. Aanvragen voor 1 januari 2024 ingediend vallen onder de legesverordening van 2023 en de kosten worden berekend volgens deze verordening. Aanvragen vanaf 1 januari 2024 ingediend vallen onder de legesverordening 2024 en de kosten worden volgens deze verordening berekend.

Link naar kosten: Gemeenteblad 2022, 568927 | Overheid.nl > Officiële bekendmakingen (officielebekendmakingen.nl)

Nee, dit is een wijziging ten opzichte van de Wabo. De termijnen in de Omgevingswet zijn richtlijnen (een termijn van orde) waardoor er geen vergunning van rechtswege ontstaat. Een vergunning wordt dus niet automatisch goedgekeurd als de termijn verloopt.

Alle voor 1 januari 2024 ontvangen aanvragen omgevingsvergunning worden behandeld volgens de oude regels van de Wabo. Vanaf 1 januari 2024 gelden de nieuwe regels van de Omgevingswet

Voor bestemmingsplanprocedures geldt da indien het ontwerp voor 1 januari 2024 ter inzage is gelegd de procedure wordt doorlopen op basis van de Wet ruimtelijke ordening.

Dan zijn er 2 opties:

Wijzig een deel van het omgevingsplan.

Vraag een buitenplanse omgevingsplanactiviteit aan. Dan wordt een omgevingsvergunning verleend voor het bouwplan ondanks de afwijking van het (tijdelijk) omgevingsplan.

Voor welke optie gekozen wordt, hangt af van het bouwplan. We bekijken graag samen met u wat de beste optie is voor uw plan.

Op 1 januari 2024 is er een tijdelijk omgevingsplan voor de hele gemeente Bergen op Zoom. Dat tijdelijk omgevingsplan bestaat uit alle op dat moment geldende bestemmingsplannen, de zogenaamde Bruidsschat, onderdelen uit de erfgoedverordening. Dit tijdelijke omgevingsplan voldoet nog niet aan de eisen van de Omgevingswet en moet vervangen worden door een nieuw omgevingsplan. De Gemeente Bergen op Zoom vervangt het tijdelijke omgevingsplan stapsgewijs door delen van het nieuwe omgevingsplan. In de Omgevingswet is bepaald dat gemeentes uiterlijk op 1 januari 2032 moeten beschikken over een volwaardig Omgevingsplan.

De Bruidsschat is een extra set met regels en bestaat uit 2 onderdelen. Het eerste onderdeel gaat over het overgangsrecht. Dit zorgt voor een soepele overgang van oude naar nieuwe wetgeving. Het tweede onderdeel bestaat uit regels die nu onder regelingen van de Rijksoverheid vallen. Op 1 januari 2024 worden deze regels aan de gemeente gegeven. De gemeente bekijkt of het overnemen van deze regels mogelijk is. In het omgevingsplan wordt aangegeven wat hiervoor nodig is. Een voorbeeld van regels die de gemeente van de Rijksoverheid krijgt en waarover de gemeente zelf een besluit mag nemen, zijn regels over het geluid van cafés.

Eerst wordt een concept gemaakt. Dit concept wordt beoordeeld door bijvoorbeeld het waterschap of een buurgemeente. Reacties worden verzameld en verwerkt in een ontwerp. Dit ontwerp wordt openbaar gemaakt en ter inzage gelegd. Iedereen kan reageren op het ontwerp door het indienen van een zienswijze. De gemeente bekijkt de zienswijzen en past, waar nodig, het deel van het omgevingsplan aan. Het aangepaste deel van het omgevingsplan wordt vastgesteld door de gemeenteraad. Na vaststelling kan beroep worden ingesteld bij de Raad van State.

Inwoners merken misschien in eerste instantie niets van de Omgevingswet. Maar als u iets wilt verbouwen aan uw huis of tuin en u vraagt een vergunning aan, dan gaat dat straks anders dan voorheen. U zoekt de regels op in een nieuw online loket, het Omgevingsloket. In dat loket kunt u controleren of u een vergunning nodig heeft of een melding moet doen. U kunt daar ook meteen de vergunning aanvragen of de melding doen.