Installatiespeech burgemeester Margo Mulder

"Geachte commissaris van de Koning mevrouw Adema, vice voorzitter van de raad, gemeenteraadsleden, collegeleden, collega burgemeesters, oud-collega’s uit Goes en Zeeland, lieve familie en vrienden en alle andere belangstellenden, hier in deze raadszaal maar ook in de andere ruimten van dit prachtige oude stadhuis. En natuurlijk ook een warm welkom aan alle belangstellenden die deze raadsvergadering op afstand thuis volgen.

Toen ik mijn 94-jarige moeder, van wie ik het geweldig vind dat ze hier vanavond aanwezig is, vertelde dat ik voorgedragen werd als burgemeester van Bergen op Zoom, begon zij spontaan te zingen. Misschien kunt u raden, gezien de leeftijd van mijn moeder, welk lied over Bergen op Zoom in haar lagere schooltijd, op school geleerd werd?... Precies! dat was het Merck Toch Hoe Sterck, een Geuzenlied dat teruggrijpt op de grote Spaanse belegering van Bergen op Zoom in 1622.

De rijke geschiedenis van Bergen op Zoom is verweven met de geschiedenis van Nederland. Het is vooral een gemeente die door de eeuwen heen heel wat meegemaakt heeft: belegeringen, oorlogen, watersnoodrampen en stadsbranden maar zeker ook groei en voorspoed.

Een thema dat al honderden jaren aan de gemeente is verbonden, is de wisselende strategische positie van Bergen op Zoom in de regio. Hetzelfde geldt voor de politieke en bestuurlijke betekenis. Er is een periode geweest met grote politieke en bestuurlijke invloed aan het hof van de Bourgondiërs en later het hof van keizer Karel de Vijfde (zeg maar het Brussel van nu).

Ook was er een periode met veel belangstelling van de Hollandse Staten voor Bergen op Zoom (in huidige termen: belangstelling van het Den Haag van nu).

Kortom: ik zie een gemeente die grote ontwikkelingen heeft doorgemaakt en zich steeds weer heruitvond.

In die zin zijn de uitdagingen waar Bergen op Zoom zich op dit moment voor gesteld ziet maar rimpelingen in de vijver van de tijd. Dit ter relativering.

Tot zover Bergen op Zoom in de eeuwen die achter ons liggen. Nu terug naar de afgelopen maanden:

Om daarmee te beginnen: graag spreek ik mijn dank uit aan de vertrouwenscommissie onder voorzitterschap van Adam Ahajaj en de begeleiding van griffier Lenneke vd Meer. Natuurlijk is het allemaal geheim wat daar passeerde. Maar in algemene woorden kan ik zeggen dat zij heel terecht de kandidaten met pittige vragen bestookten. Het waren stevige maar goede gesprekken. En de afdronk bij mij thuis op de avond na de bekendmaking van de voordracht, was heel plezierig.

Dank daarvoor!

De afgelopen tijd heb ik vaak gehoord, ‘gefeliciteerd met je voordracht’. En de tweede zin luidde dan: ‘Wel een uitdaging…’

Ik kwam erachter wat men bedoelde, door een stilte te laten vallen of door te vragen.

Sommigen noemen dat de gemeenteraad van Bergen op Zoom geen gemakkelijke raad is. Ik vind dat tot nu toe nog wel meevallen……..maar ik ga hier graag de komende tijd mijn eigen beeld over vormen.

Wat ik al wel zeker weet is, dat er sprake is van 33 raadsleden die enorm bij hun gemeente betrokken zijn.

Beste raadsleden, ik wil graag met u werken aan een nog beter functionerende raad waar u en de inwoners fier op kunnen zijn.

Ik verheug me erop om met u persoonlijk kennis te maken op een plek die u zelf uitkiest; een plek die voor u belangrijk is of voor u een speciale betekenis heeft. Ik ben benieuwd naar die plekken en vooral ook nieuwsgierig naar de verhalen; naar úw verhaal. De vooraankondiging voor deze persoonlijke kennismaking werd eerder deze week aan u verzonden. Het is voor mij het startpunt van een ontdekkingstocht naar het gevoel van Bergen op Zoom.

Maar nog even terug naar mijn verhaal: Wanneer ik dan vragend bleef kijken bij: ‘dat is wel een uitdaging’… kreeg ik ook iets te horen over de financiële positie en de gemeentelijke organisatie die nog niet op orde zou zijn.

Ik zie dat er heel erg hard gewerkt wordt om met discipline het huishoudboekje weer structureel op orde te krijgen.

Ik zie een organisatie die nog herstellende en in opbouw is. Een organisatie die af en toe nog worstelt omdat de markt krap is en juist meer en meer taken en werkzaamheden op zich af ziet komen.

De inzet, loyaliteit, kennis en kunde van onze medewerkers hebben we als Bergen op Zoom hard nodig om onze doelen te bereiken.

Ook daarom verdienen onze medewerkers onze waardering.

En soms krijg ik, wanneer ik iemand vragend aankijk bij: ‘dat is wel een uitdaging…’ ook te horen dat er heel wat werk ligt als het gaat over veiligheid op straat en de aanpak van criminaliteit.

De inwoners van Bergen op Zoom hebben in een enquête aangegeven de veiligheid en openbare orde echt prioriteit te willen geven. Dat is zeker niet alleen een taak voor de politie. Je veilig voelen is een opgave waar we allemaal aan bij kunnen dragen, ook in de preventieve sfeer. Elke inwoner van Bergen op Zoom moet zich thuis voelen op straat; jong, oud, man of vrouw. Wat dat betreft zijn de uitspraken van politiechef Kees de Jonge, die gisteren in een artikel in BN/De Stem te lezen waren, me uit het hart gegrepen. De druk op het politieapparaat is groot en de onderbezetting is problematisch. Toch zie ik, net als Kees de Jonge, ook een positieve ontwikkeling als het gaat om de samenwerking tussen politie en gemeente. Het feit dat we als gemeente meer geld willen uittrekken voor veiligheid, sterkt me (zeker als portefeuillehouder) daarin.

Met dit soort zaken in het achterhoofd vraag ik me af of het allemaal waar is wat mijn gesprekspartners zeggen; of het niet vooral echo’s zijn uit een recent verleden; of de gemeente Bergen op Zoom niet allang uit het dal omhoog klimt. Mede dankzij de inspanningen van mijn voorganger Frank Petter heeft deze gemeente op veel dossiers en thema’s de weg naar boven weer gevonden.

Gelukkig zeggen mijn gesprekspartners vervolgens ook dat Bergen op Zoom een stad van cultuur is, er een ongekende creativiteit en geestdrift is, dat er ontzettend veel fantastische evenementen zijn en er veel georganiseerd wordt.

En natuurlijk wordt dan onder andere de cultuur van de Vastenavend genoemd. Ik kan u melden dat ik vele starterspakketten gehad heb, bij mijn vertrek uit Goes. Het assortiment bestond uit beeldjes aangekleed met gordijntjes en boerenzakdoeken.

Krabbenknopen, speldjes, historische vastenavendkranten en nog eens heel veel vitrages… Ik zou de ramen van ons nieuwe appartement ruimschoots van glasgordijnen kunnen voorzien… Als we het over uitdagingen hebben, is de Vastenavend er één voor mij. Maar wel één die ik met veel plezier, nieuwsgierigheid en enthousiasme aan ga.

Bergen op Zoom is meer dan de eerder genoemde uitdagingen.

Samenwerken in de regio is belangrijk om samen de kansen te benutten die er zijn in West-Brabant als de vierde stedelijke regio in onze provincie. Juist vanuit die benadering is Bergen op Zoom dan heel belangrijk. Ze is het scharnier tussen Brabant en Zeeland; de plek waar Brabant Zeeland kust. Misschien is dit nu nog de vluchtige kus van een prille vakantieliefde. Maar ik ben er van overtuigd dat ze kan uitgroeien tot een hechte en liefdevolle relatie tussen West-Brabant en Zeeland. De plaatsvervangend voorzitter van de raad memoreerde hier al aan in zijn toespraak. De Commissie Balkenende riep destijds al op tot het verbinden van de omliggende regio’s. Ik wil daar heel nadrukkelijk een rol in spelen. Dan denk ik onder andere aan de gezamenlijke dossiers als mobiliteit, spoor, biobased en plantbased economy.

Ergens las ik dat Zeeland ooit heeft bijgedragen aan de verdedigingswerken van Bergen op Zoom, omdat dit ook in het belang was van de Zeeuwen. Hoezo bennen de Zeeuwen zunig?

Als zij toen het belang al zagen van gezamenlijke investeringen, geldt voor gezamenlijke investeringen in onze tijd ook dat dan de bestuurlijke ratio zegeviert. In dat opzicht zal ik me er voor inzetten dat de geschiedenis zich herhaalt.

Kortom: er is veel te doen. Ook waar het gaat om het terugwinnen van vertrouwen. In zijn algemeenheid is het vertrouwen in het openbaar bestuur fors afgenomen. Het regent publicaties die reppen over de kloof tussen kiezer en gekozene, waardoor mensen afhaken of die we als overheid soms zelfs van ons afduwen. Om dat te veranderen, moeten we er mee beginnen elkaar op te zoeken, echt te luisteren, leren elkaar te verstaan en respect te hebben voor elkaar. In een volwassen samenleving kan dit soms betekenen dat we felle discussies voeren, maar wel op een zodanige manier dat we moeite doen om elkaars perspectief te begrijpen en elkaar met open gedachten en inleving tegemoet treden. Dat we elkaar ook blijven waarderen, juist op die momenten dat de wederzijdse uitgangspunten onoverbrugbaar lijken. Ik beschouw het als mijn opdracht dat alle inwoners van onze gemeente, ongeacht opleidings- en inkomensniveau en met welke achtergrond dan ook Bergen op Zoom als hun thuis voelen, zich daar veilig weten en aan de samenleving kunnen deelnemen.

Op dit moment voel ik me nog een beetje een beschouwer. Dat is voor nu ook goed. Dan kan ik de gemeente onbevangen in me opnemen.

Ik heb u - de Bergenaren, Halsterenaren, Lepelstraters en de inwoners die in de buurtschappen of het buitengebied wonen - nog niet gesproken.

Die afstand wil ik snel overbruggen. Mijn man Paul en ik verhuizen over 7 weken naar Bergen op Zoom, waar we ons dan inschrijven als inwoners van deze gemeente.

Ik zie er naar uit u fietsend, wandelend, winkelend tegen te komen in onze woonkernen of het werkelijk fantastisch mooie buitengebied in de gemeente, ook buiten de gewone afspraken om. Daar verheug ik me enorm op.

Aan het begin van mijn toespraak memoreerde ik aan het Merck Toch Hoe Sterck. De titel van dit lied zegt werkelijk alles over de gemeente die ik mag gaan dienen als burgemeester. Uit deze titel klinkt kracht en veerkracht, eigenschappen die onlosmakelijk onderdeel uitmaken van het DNA van Bergen op Zoom. De frase ‘Duizend gevaren overwonnen’ siert de topgevel van dit oude stadhuis. Dit is alles behalve een holle frase. Ze benadrukt de symboliek die ik herken in het Merck Toch Hoe Sterck. ‘Duizend gevaren overwonnen’ was actueel in het jaar dat de tekst werd aangebracht en heeft aan actuele betekenis in de eeuwen daarna niets verloren. De kracht, moed en het goede dat spreekt uit deze teksten zijn mijn kompas. Bergen op Zoom is een gemeente om trots op te zijn. Ik voel dat aan. Met veel enthousiasme, toewijding en betrokkenheid zal ik die trots uitdragen.

En nu genoeg beschouwd, handen uit de mouwen en verder aan de slag!

Ik dank u voor uw aandacht."